Classificatie: 9.1

Feiten en context

Horeca-uitbaters willen de mogelijkheid hebben om een terras op te zetten op het openbare domein.

De gemeente wil de komende jaren meer aandacht besteden aan het creëren van kwalitatieve openbare ruimte, inclusief terrassen die passen bij hun omgeving.

Het is belangrijk dat het openbare domein veilig en toegankelijk blijft, met bijzondere aandacht voor voetgangers en mensen met een beperking.

Terrasinrichtingen moeten verplaatsbaar zijn en mogen niet als een afgesloten uitbreiding van de privé-handelszaak gebruikt worden.

De inname van openbaar domein door terrassen moet worden gereglementeerd.

Juridische gronden

Het Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg, zoals gewijzigd tot heden.

Het decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017.

De bepalingen van de Nieuwe Gemeentewet van 24 juni 1988.

De wet van 29 juli 1991 betreffende de uitdrukkelijke motiveringsplicht van de bestuurshandelingen.

Het besluit van de Vlaamse Regering van 16 juli 2010, tot bepaling van stedenbouwkundige handelingen waarvoor geen omgevingsvergunning nodig is.

Het Bestuursdecreet van 7 december 2018.

Het algemeen politiereglement van de zone Minos voor de gemeente Wommelgem, in het bijzonder artikel 84 over inname openbaar domein door terrassen en artikel 124 over versterkte geluidsgolven.

Het retributiereglement werken voor derden van 19 december 2019.

Adviezen

Op 28 februari 2023 heeft de hoofdinspecteur van de Dienst Nabijheidspolitie - Wijk Wommelgem positief advies verleend over het terrasreglement dat voorligt.

Op 21 maart 2023 voegde politiezone Minos nog een aantal bepalingen toe rond sanctionering en sluitingsuur.

Argumentatie

In de afgelopen jaren, en met name tijdens de corona-uitbraak, hebben we gemerkt dat er een groeiende vraag is naar het opzetten van terrassen. Om deze reden is het wenselijk om een terrasreglement op te stellen.

Bij het opstellen van het Reglement voor het plaatsen van tijdelijke terrassen is rekening gehouden met verschillende bestaande regelgevingen, waaronder het politiereglement en de wetgeving rond horeca en terrassen. Deze zijn opgenomen in het reglement.

Het plaatsen van een permanent of gesloten terras op het openbare domein, dat bestaat uit een overdekte constructie waarvan alle elementen tot één geheel zijn samengevoegd en dat op permanente basis wordt geplaatst, valt niet onder de bepalingen van dit terrasreglement. Wie een permanent of gesloten terras wil plaatsen, moet een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen aanvragen.

Sommige elementen, zoals zonnetenten die verankerd zijn in de gevel, kunnen onderhevig zijn aan stedenbouwkundige verplichtingen en hebben daarom mogelijk een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen nodig.

Financiële weerslag

Geen

Besluit

Lokale Economie: Reglement voor het plaatsen van tijdelijke terrassen - Goedkeuring
19 stemmen voor: Ann Theys, Ludo Neyens, Alex Helsen, Lise Poelemans, Bert Peeters, Jan Herthogs, Lode Stevens, Dirk Somers, Lindsey Kees, Ann Gillis, Jonas Celis, Eric Willems, Yve Staes, Rudy Roodhooft, Ludo van der Velden, Eva Pierets, Koen Roskams, Kelly Joris en Frank Gys.
 

Volgend terrasreglement goed te keuren:

Reglement voor het plaatsen van tijdelijke terrassen

Hoofdstuk 1 algemene bepalingen

Artikel 1

Doel

Het Gemeentebestuur Wommelgem bepaalt bij wijze van dit reglement de procedure tot het toekennen van een tijdelijke terrasvergunning.

Artikel 2

Definities

Aanvrager: de uitbater van de (pop-up) horecazaak, eventueel houder van een horecavergunning uitgereikt door Gemeente Wommelgem, die de terrasvergunning aanvraagt.

Evenemententerras: een tijdelijk terras, opgesteld voor de duur van een evenement en aangevraagd via het evenementenloket.

Horecazaak: elke voor het publiek toegankelijke inrichting waar de belangrijkste en permanente activiteit bestaat uit het voorbereiden en/of aanbieden van maaltijden en/of dranken voor consumptie ter plaatse, al dan niet gecombineerd met winkelfunctie.

Integraal toegankelijk: toegankelijkheid voor iedereen, inclusief personen met een beperking, bijvoorbeeld blinden, rolstoelgebruikers, personen met een beperkte mobiliteit, zodat zij zich zelfstandig, veilig en comfortabel kunnen bewegen.

Obstakelvrije doorgang: drempelloze ruimte van 1,50 meter breedte en 2,10 meter hoogte rond het terras, waarbinnen voetgangers zich kunnen voortbewegen zonder dat een vaste hindernis (een paal, een verkeersbord, een parkeerzone, enzovoort) de voortgang belemmert. De breedte wordt loodrecht gemeten vanaf de boordsteen, de gevel, de grens van de openbare weg of vanaf iedere mogelijke hindernis op het trottoir (een boom, verlichtingspaal, fietsrek, enzovoort) tot aan de dichtste rand van de terrasconstructie.

Openbaar domein: het geheel van fysieke goederen toebehorende aan de overheid die, bestemd zijn tot gebruik van allen, zoals bijvoorbeeld de openbare wegen, de openbare parken en pleinen, enzovoort.

Pop-up horecazaak: een tijdelijke horecazaak die wordt uitgebaat op het openbaar domein of in een al dan niet voor horeca vergund onroerend goed dat niet strijdig is met de uitdrukkelijke voorwaarden van stedenbouwkundige vergunningen.

Stormweer: afkondiging van code geel, oranje of rood door het KMI voor de regio waaronder de gemeente Wommelgem valt.

Terras: inname van het openbaar domein door terraselementen.

Terraselementen: terrasmeubilair, zoals stoelen, tafels, plantenbakken, parasols en andere uitrustingen die nodig zijn voor het ontvangen en bedienen van klanten. Deze opsomming is niet beperkend.

Terrasvergunning: een vergunning die aan de aanvrager het recht verleent om op een terraszone een zomerterras uit te baten, volgens de voorwaarden vermeld in dit reglement en de eventueel bijkomende voorwaarden vermeld op de vergunning.

Terraszone: de zone waarin een terras of zomerterras mag worden uitgebaat volgens de vergunningsvoorwaarden.

Uitstalling: elke verkoopstand of losse constructie op het openbaar domein of tegen de gevel, met als doel het uitstallen of het verkopen van handelswaren of het verwijzen naar de in de handelszaak te koop aangeboden producten of diensten.

Vrije breedte: de breedte op het trottoir tussen enerzijds de gevel of rooilijn en anderzijds de grens met de rijweg of eventuele obstakels op het trottoir (zoals verkeersborden, palenrij, ...

Wind- of terrasscherm: verticale constructie of wand die de gebruikers van een terras bescherming biedt tegen wind, lawaai en dergelijke.

Zitmeubelen: stoelen, banken en elk ander voorwerp of constructie bedoeld om op te zitten.

Zomerterras: een terras, al dan niet aansluitend aan een (pop-up) horecazaak, opgesteld tussen maximaal 1 april en 30 september. Gezien het tijdelijk karakter van het zomerterras, kan het college beslissen dat hiervoor bestaande parkeerplaatsen e.d. kunnen worden ingenomen.

Artikel 3

Doelgroep en toepassingsgebied

§1. Dit reglement is van toepassing op zomerterrassen bij horecazaken op het openbaar domein binnen het grondgebied van de gemeente Wommelgem met uitzondering van terrassen die onder een concessie of ander overeenkomst met de gemeente Wommelgem vallen.

§2. Dit reglement is niet van toepassing op de evenemententerrassen. De toelating voor een evenemententerras wordt aangevraagd via het evenementenloket samen met de toestemming voor de organisatie van het evenement. Een aparte terrasvergunning is niet vereist.

§3. Dit reglement is ook niet van toepassing op de uitbaters van (pop-up) horecazaken die een terras wensen uit te baten op privaat domein

§4. De aanvraag- en vergunningsprocedure van dit reglement is niet van toepassing op:

terrasuitrustingen die een omgevingsvergunning vereisen.

Hoofdstuk II. De vergunning voor de private inname van het openbaar domein voor het plaatsen van een zomerterras.

Artikel 4

Aanvraag terrasvergunning

§1. De aanvrager moet ten laatste 45 kalenderdagen voor de geplande opstelling van het zomerterras een aanvraag voor een terrasvergunning indienen bij het college van burgemeester en schepenen. De bevoegde dienst kan bijkomende adviezen vragen en zal deze motiveren. de adviesvragen kunnen een impact hebben op de beslissingstermijn. De aanvraag gebeurt digitaal via het formulier 'Aanvraag vergunning tijdelijk zomerterras'.

§2. De vergunning kan verleend worden voor een zomerterras. Het zomerterras betreft de tijdelijke opstelling tussen maximaal 1 april en 30 september, al dan niet aansluitend aan de betreffende (pop-up) horecazaak.

§3. De aanvraag moet vergezeld gaan van

●        een plan met daarop aanduiding van de afmetingen van het gewenste terras

●        en van alle inrichtingen (straatverlichting, verkeersborden…) en alle afmetingen in een zone van minimum 4 meter rond het gevraagde terras.

●        een plaatsbeschrijving met beeldmateriaal van de huidige toestand van de aangevraagde terraszone.

●        een beschrijving en, indien mogelijk ook beeldmateriaal van de gekozen terraselementen.

§4. De aanvraag voor een terrasvergunning ontslaat de aanvrager niet van eventuele andere vergunnings- en/of meldingsplichten, zoals deze bestaan voor de omgevingsvergunning of vanwege het Agentschap Onroerend Erfgoed.

Als een omgevingsvergunning verplicht is moet de aanvrager naast het verkrijgen van een terrasvergunning, ook een omgevingsvergunning aanvragen via het omgevingsloket.

Voor bijvoorbeeld vast aan de gevel bevestigde verwarmingstoestellen, zonnewering, vast bevestigde winschermen, etc. heeft u in bepaalde gevallen een omgevingsvergunning nodig. Voor meer info kan u terecht bij de Dienst Omgeving. 

Artikel 5

Voorwaarden voor het verkrijgen en houden van de terrasvergunning

§1. De terrasvergunning wordt enkel verleend wanneer voldaan is aan volgende voorwaarden:

a) De aanvrager en horecazaak voldoen aan alle wettelijke en reglementaire bepalingen die uitgaan van de hogere en de gemeentelijke overheid.

b) De obstakelvrije doorgang voor voorbijgangers wordt steeds gegarandeerd.

c) De integrale toegankelijkheid en de evacuatiemogelijkheden (aantal uitgangen, evacuatiebreedte) van het terras, de betreffende (pop-up) horecazaak, de bovenliggende woongelegenheden of kantoorruimtes en de aanpalende panden worden gerespecteerd.

d) De vrije doorgang van 4 meter voor de hulpdiensten wordt gerespecteerd. Concreet betekent dit dat de inname van het openbaar domein:

●        een vlotte en veilige benadering van ziekenwagens en brandweerwagens moet toelaten en mogelijk aanwezige opstelplaatsen voor de brandweer altijd moeten vrijgehouden worden;

●        geen enkele invloed mag hebben op de evacuatie van de in de omgeving liggende gebouwen en deze evacuatie niet verhindert;

●        in geen enkele omstandigheid de werking van de brandweerwagens mag verhinderen of bemoeilijken;

●        niet van die aard mag zijn dat ze de toegang tot straten of doorgangen naar openbare gebieden verhinderen.

e) Voorzieningen van openbaar nut zoals hydranten, straatkolken, verlichtingsmasten enz. blijven steeds bereikbaar. Indien deze voorzieningen zich in of rondom de aangevraagde locatie bevinden, moeten deze aangegeven worden op het inplantingsplan.

f) De veiligheid van de terrasgebruikers wordt gegarandeerd, o.m. bewaart men voldoende afstand van gemotoriseerd verkeerd, openbaar vervoer, fietsverkeer,….

Indien het terras zich aan de overzijde van een rijbaan of fietspad bevindt mag het terras enkel verlaten worden via het voetpad, zowel door klanten als door personeel. Het terras dient langs de rijbaan volledig te worden afgebakend met bv. windschermen of groenvoorziening.

g) Het openbaar domein wordt niet beschadigd om er voorwerpen of constructies in te bevestigen.

h) Een afbakening van het terras dient uniform en degelijk te zijn, bijvoorbeeld met windschermen, plantenbakken of groenvoorziening.

§2. De uitbating van een terras mag de omgeving niet vervuilen.

●        De uitbater is verantwoordelijk voor goed onderhoud van het terras en de onmiddellijke omgeving conform de bepalingen van het politiereglement op de reinheid en de gezondheid in de gemeente.

De afvalstoffen moeten aangeboden worden volgens de geldende reglementering.

§3. De openingsuren van het terras zijn beperkt van 8 uur tot 22 uur. Om 22 uur worden de tafels en stoelen weggeborgen en met een kettingslot vastgelegd zodat alle gebruik na sluitingsuren voorkomen wordt.

§4. Beperking van exploitatie-uren in geval van overlast.

●        De Gemeente Wommelgem kan de terrasvergunning eenzijdig aanpassen en beperkingen opleggen betreffende de exploitatie-uren van vergunde terrassen.

●        De uitbater is verantwoordelijk voor het naleven van de bepalingen in het politiereglement over geluidsoverlast.

§5. Indien gebruik wordt gemaakt van verwarmingselementen dient er in de nabije omgeving van het terras een gekeurde brandblusser aanwezig te zijn.

§6. Verwarmingstoestellen op gas moeten steeds gekeurd zijn, de attesten moeten ter beschikking zijn in de horecazaak.

§7. Er wordt geen gebruik gemaakt van versterkte muziek op het terras.

Artikel 6

Afwijkingen

§1. Wanneer evenementen, kermissen en festiviteiten plaatsvinden kan de vergunninghouder van de terrasvergunning afwijken van de voorwaarden die in dit reglement zijn opgenomen. Hiervoor is de toestemming nodig van het college van burgemeester en schepenen. Deze toestemming moet voorafgaand aan het evenement, de kermis of festiviteit worden verkregen.

§2. Wanneer het zomerterras dat vergund is, tijdens evenementen, markten en dergelijke de openbare orde, organisatie of veiligheid kan verhinderen, moet het vergunde zomerterras op het eerste verzoek van het college van burgemeester en schepenen tijdelijk weggenomen te worden, conform de bepalingen in verdere artikels.

§3. Als binnen een straal van 100 m extra voorwaarden opgelegd worden aan een evenement, gelden deze ook voor de exploitant van het zomerterras gedurende de periode van het evenement. Dit kan bijvoorbeeld gaan over het verplicht gebruik van plastiek in plaats van glas.

§4. In voorkomend geval stelt het college of de vergunninghouder de vraag minstens 30 dagen vooraf.

Artikel 7

Toekenning van de terrasvergunning

§1. Wanneer aan de voorwaarden uit voorgaande artikels wordt voldaan, kan het college van burgemeester en schepenen aan de aanvrager een terrasvergunning verlenen.

§2. Voor de behandeling van de aanvraag kan het college van burgemeester en schepenen advies inwinnen bij interne en externe diensten, waaronder de Brandweerzone, Politie, Agentschap Wegen en Verkeer en Agentschap Onroerend Erfgoed.

§3. Het college van burgemeester en schepenen kan beslissen om in de terrasvergunning bijzondere voorwaarden op te nemen, afhankelijk van specifieke omstandigheden, zoals de voorwaarden in het advies van de brandweer. Het is voor de uitbater verplicht om deze voorwaarden na te leven.

Artikel 8

De terrasvergunning vermeldt

●        Naam en adres van de betreffende (pop-up) horecazaak;

●        Ondernemingsnummer van de zaak;

●        De uitbater en eventuele vennoten;

●        De vergunde terraszone (grondplan);

●        Eventueel: de bijkomende voorwaarden voor uitbating van het (zomer)terras, waaronder termijn

Artikel 9

Geldigheid van de terrasvergunning

§1. De tijdelijke terrasvergunning geldt voor de termijn zoals vermeld op de vergunning.

§2. De terrasvergunning wordt afgeleverd aan de aanvrager en is niet overdraagbaar.

§3. De terrasvergunning geldt enkel voor het terras zoals vermeld op de vergunning. Voor iedere wijziging of vervanging van het terras moet opnieuw een terrasvergunning worden aangevraagd bij het college van burgemeester en schepenen.

§4. Een terrasvergunning vervalt van rechtswege:

●        bij wijziging van de uitbater van de inrichting;

●        bij elke wijziging van terrasinrichting ten opzichte van de afgeleverde terrasvergunning;

●        indien de betrokken exploitant niet beschikt over geldige ondernemers- en/of vestigingsgegevens;

●        bij het intrekken van een drank- of /horecavergunning

●        bij het vervallen van de verzekering

●        bij functiewijziging van het horecapand;

●        bij niet-naleving van dit reglement.

§5. Bij verval van de terrasvergunning dient het terras binnen 7 kalenderdagen verwijderd te worden en dient het openbaar domein hersteld te worden naar de toestand vóór de private inname.

§6. De vergunning is kan altijd worden herroepen, gewijzigd of geschorst om redenen waarover het college van burgemeester en schepenen oordeelt, zonder dat de vergunninghouder ten aanzien van het college enig recht op schadeloosstelling of vergoeding kan laten gelden, noch dat enige erfdienstbaarheid of andere zakelijke rechten of voorrechten hieruit kunnen voortvloeien.

In geval van werken aan het openbaar domein waarop de terraszone gelegen is dient de vergunninghouder op het eerste schriftelijk verzoek van het gemeentebestuur de terraszone vrij te maken. Indien de vergunninghouder dit niet doet, zullen de gemeentediensten het terras op bevel van het college verwijderen en vallen gemaakte kosten ten laste van de overtreder.

Hoofdstuk III. Handhaving

Artikel 10

Aansprakelijkheid en verantwoordelijkheden

§1. De terrasvergunning legt geen enkele verplichting, noch aansprakelijkheid bij de Gemeente in verband met het behoeden van de op het openbaar domein geplaatste voorwerpen.

§2. Schade aan de terraselementen door externe omstandigheden of door de weersomstandigheden zijn ten laste van de vergunninghouder.

§3. Gemeente Wommelgem is niet verantwoordelijk voor gebeurlijke ongevallen met of door terraselementen.

§4. De houder van de terrasvergunning is verantwoordelijk en moet zich verzekeren voor alle schade en ongevallen aan derden of aan het openbaar domein, die het gevolg zouden zijn van het plaatsen van een terras, stand of uitstalling of het niet naleven van dit reglement.

§5. De houder van de terrasvergunning legt de nodige voorzichtigheid aan de dag bij de opstelling van terraselementen. Mogelijke schade aan het openbaar domein valt ten laste van de vergunninghouder. Hieronder begrijpen we ook alle voorzieningen van openbaar nut zoals straatnaamborden, verlichtingspalen en pictogrammen. Deze moeten steeds zichtbaar en bereikbaar zijn.

§6. Bij stormweer dienen alle losse terraselementen binnen worden opgeborgen om gevaarlijke situaties en beschadigingen te vermijden. 

§7. Indien het terras dient verwijderd te worden om enige vorm van gevaar te keren, gebeurt dit steeds op koste en risico van de uitbater.

§8. De bevoegde gemeentediensten herstellen eventuele schade aan de openbare ruimte veroorzaakt door aanleg en/of uitbating van het terras op kosten van de houder van de terrasvergunning. De vergunninghouder verbindt er zich ertoe elke beschadiging onmiddellijk te melden en zelf voorlopig de nodige veiligheidsmaatregelen te treffen.

Artikel 11

Sancties

§1 Inbreuken tegen dit reglement worden bestraft met een gemeentelijke administratieve sanctie (GAS), tenzij een wet of decreet andere strafbepalingen voorziet.

§2 Elke overtreding van dit reglement kan worden bestraft met:

●        Een administratieve boete van max. 350 EUR, of

●        En administratieve schorsing of intrekking van de afgeleverde toelating, of

●        De tijdelijke of definitieve administratieve sluiting van de horecazaak.

§3 De sanctionerend ambtenaar legt de administratieve geldboete op.

§4. Bij niet-naleving van de vergunningsvoorwaarden ontvangt de overtreder, behoudens in geval van hoogdringendheid, een schriftelijke waarschuwing. Na een termijn van 14 dagen kan het college van burgemeester en schepenen de vergunning schorsen en bij volharding intrekken.

§5. Bij de schorsing of intrekking van de vergunning is de overtreder gehouden op zijn of haar kosten de opstellingen waarvoor hem een vergunning werd verleend onmiddellijk te verwijderen, hetzij voor de duur van de schorsing, hetzij definitief. Bij verzuim zullen deze ambtshalve worden verwijderd op kosten van de overtreder.

§6. Het college van burgemeester en schepenen kan in het geval van de wederrechtelijke inname van het openbaar domein bij gebrek aan een vergunning het terras onmiddellijk laten verwijderen op kosten van de overtreder.

Het weggenomen materiaal wordt door de gemeente bijgehouden voor een periode van maximaal zes maanden en wordt ter beschikking gesteld nadat de overtreder de kosten voor ophaling en bewaring heeft betaald. Het materiaal wordt teruggegeven in de staat waarin het zich bevindt, zonder dat de gemeente aansprakelijk kan worden gesteld voor eventuele beschadigingen. Indien de overtreder het materiaal in de gegeven periode niet komt ophalen, wordt het materiaal automatisch eigendom van de gemeente. Ook in dat geval blijven de kosten voor ophaling en bewaring (en indien nodig verwerking) echter verschuldigd.

§7. Behoudens bovenvermelde maatregelen, kan de burgemeester altijd de nodige maatregelen nemen om redenen van openbare orde, veiligheid en gezondheid.

Hoofdstuk IV. Slotbepalingen.

Artikel 12

§1. Dit reglement treedt in werking vanaf 1 mei 2023.

§2. De gemeenteraad belast het college van burgemeester en schepenen met de uitvoering van dit besluit.